İran'da 22 yaşındaki Mahsa (Jina) Amini'nin "başörtüsü kurallarına uymadığı" gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi İstanbul'da protesto edildi.
Dün (21 Eylül) İstanbul'daki İran konsolosluğu önünde toplanan göstericiler "Hepimiz Mahsa Amini'yiz. İranlı kadınların özgürlük savaşı bizim de savaşımızdır. Yaşasın uluslararası dayanışma" yazılı pankartlar açtı.
Nesibe Samaei adlı İranlı bir gösterici de, İran genelindeki protesto eylemini örnek alarak saçını kesti. İran'daki gösterilerde resmi ve insan hakları gruplarının bildirdiğine göre en az yedi kişi hayatını kaybetti.
Birçok protestocu saçlarını kesme anını videoya kaydederek sosyal medyada paylaştı.
#MashaAmini etiketli paylaşımlar "İran'da direnen kadınlar asla yalnız yürümeyecek" ve "İran'da, ülkede, özgürlükleri için direnen kadınlar dünyada her yerde" gibi ifadelerle paylaşıldı.
İran'da protestolar sürüyor
Kürt insan hakları grubu Hengaw'ın bildirdiğine göre şimdiye kadar gösterilerde güvenlik güçleri tarafından yedi protestocu öldürüldü.
Yetkililer protestocuların güvenlik güçleri tarafından öldürdüğü haberlerini yalanlıyor.
Hengaw ayrıca Kürdistan eyaletinde internet erişiminin kesildiğini duyurdu. İnternet kapatma gözlemevi NetBlocks da İran'ın genellikle engellemediği tek büyük sosyal medya platformu olan Instagram'a erişimi kısıtladığını söyledi.
Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney'in bir yardımcısı bu hafta Amini'nin ailesine başsağlığı diledi, davayı takip edeceğine söz verdi ve Hamaney'in, Amini'nin ölümünden etkilendiğini ve acı çektiğini söyledi.
Öte yandan IRNA haber ajansı, güneydeki Şiraz kentinde düzenlenen gösterilerde yaralanan bir polisin hayatını kaybettiğini duyurdu.
İRNA’nın geçtiği haberde, "Bazı kişiler polislerle çatıştı ve bunun sonucunda polis yardımcılarından biri öldü. Bu olayda dört polis memuru da yaralandı” ifadeleri yer aldı. Ayrıca bir yetkili, Şiraz'da 15 protestocunun tutuklandığını söyledi.
Hengaw, olaylarda toplam 450 kişinin de yaralandığını söyledi. Mansa (Jina) Amini, kadınların saçlarını örtmelerini ve halka açık yerlerde bol giysiler giymelerini gerektiren katı kurallar uygulayan ahlak polisi tarafından tutulan diğer kadınlarla birlikte beklerken komaya girmiş ve ardından hastanede hayatını kaybetmişti. Amini'nin gözaltı sırasında şiddet gördüğü belirtiliyor.
Babası, Jina’nın herhangi bir sağlık sorunu olmadığını ve gözaltına alındıktan sonra vücudunda morluklar oluştuğunu söyleyerek ölümünden polisi sorumlu tuttu.
Cumartesi günü Amini'nin Saqız kentindeki cenazesinde başlayan protestolar, güvenlik güçlerinin protestoları bastırmaya çalışması nedeniyle ülkenin büyük bölümünü sarmış durumda.
Haber sitelerinin aktardığına göre protestolar ülkedeki Kürt toplumunun yoğun yaşadığı Rojhilat bölgesinde daha güçlü.
Basnews haber sitesinin aktardığına göre Doğu Kürdistan’da İran güçlerinin açtığı ateş sonucu 3 kişi yaşamını yitirdi.
Sitenin haberine göre Urmiye'deki Azerilerin ‘Azerbaycan ayakta, Kürdistan'ın yanında’ sloganıyla gösteri düzenlediği bildiriliyor.
Kirmanşah'ta devam eden eylemleri ve kentin atmosferini Mezopotamya Ajansı’na (MA) anlatan aktivist Raşin, şunları söylüyor: "Kürdistan ve İran halkının durumunu anlatmak için en uygun kelime öfke. Çok büyük ve korkunç bir trajedi yaşandı. Bu durum bizlerde büyük bir öfkeye neden oldu. Jîna Amini, masum bir insan, bir Kürt kadını, saçının bir kısmı görünüyor diye ahlak polisi tarafından işkenceyle öldürüldü. Kürtler her zaman İran'daki eylemlerde başı çekmiştir. Daha önce ekonomik kriz nedeniyle, yüksek fiyatlar ve yoksulluğa karşı eylemlerde de başı Kürtler çekerdi. Ama bu sefer durum çok farklı. Çok büyük bir öfke var ve sokaktaki hareket çok güçlü. Bu öfke her şeyden önce zorunlu başörtü ve İranlı kadınların statüsünün verilmemesine karşı. Bu eylemlerde farklı olan bir şey daha var. Daha önceden kadınların neyle karşı karşıya olduğu üzerine pek kafa yormayan erkekler de kadınların taleplerini destekliyor ve sokakta kadınlarla omuz omuza. Ortak tek amaç Molla rejimini devirmek."
(Euronews, Rudaw, Basnews, Mezopotamya Ajansı)
