Fransa’da çeşitli temaslarda bulunan ve Elysee Sarayı’nda Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile görüşen Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Fransız Le Figaro gazetesine kısa bir mülakat verdi. Sarkisyan, Fransa'nın Türkiye'ye tarihle yüzleşme konusunda ders verebilecek konumda olduğunu ifade etti.
Mülakatta Fransa Ermenistan ilişkilerine değinen Sarkisyan, Türkiye Fransa ilişkileri hakkındaki soruya “Bizim yürüttüğümüz siyaset Türkiye’ye zarar vermek arzusuyla şekillenmiyor. Kesin ilkeler doğrultusunda yürütülüyor. Biz Türkiye, Fransa ve diğer Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişmesini istiyoruz. Böylece, bu ilişkiler sayesinde Türkiye Avrupa değerlerini benimseyebilir' şeklinde konuştu.
Fransa Ermenistan ilişkileri ne durumda?
Fransa ve Ermenistan arasındaki dostluğu ifade etmek için çoğunlukla “tekil” kelimesini kullanıyorum. Fransa Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanlar için hem kapılarını hem kalbini açtı. Bugün ise Fransa’da bulunan ve büyük oranda 1915 Ermeni Soykırımı’ndan hâsıl olan Fransız Ermeni toplumu iki ülke arasında ortak bir bağ oluşturuyor. 2012 yılı bunun zirveye çıktığı yıl oldu. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 20. yılını kutluyoruz. İki devlet arasında 20 yıldır devam eden ilişkiler kayda değer kazanımlarla pekişmiştir. Aramızdaki kültürel ve iktisadi bağlar etkin bir şekilde gelişmektedir. Fransa Ermenistan’daki en büyük ikinci iştirakçidir; Fransız ortaklı 155 şirket faaliyet göstermektedir.
Ermeni Soykırımı’nın inkârını suç sayan yasa tasarısı anayasaya aykırı bulundu…
Fransa’nın Ermeni Soykırımı ile ilgili siyasi tasarrufu bizim tarafımızdan dayatılmış bir şey değil. Fransa açık bir şekilde Ermeni Soykırımı’nı kabul ediyor. Soykırımın inkârı suçun devam ettirilmesi niteliğindedir. Bir topluluğun diğer topluluğa uyguladığı soykırımın, birileri tarafından tartışmaya açılması ve tarihin yeniden değerlendirilmesi çabalarını sarf eden kişilerin bu suçun sorumluluğunu da paylaştığına inanıyoruz. Bu yasa tasarısı ile ilgili verilecek karar hakkında öngörüde bulunmak çok güç olur. Cumhurbaşkanı Hollande’ın takındığı açık tutumu tebrik etmekten başka bir şey elimizden gelmez. Kendisi bu tutumu seçim çalışmalarında ifade etmiştir.
Ermenistan’ın Suriye’deki Beşar Esad rejimini desteklediğini dair şüpheler var. Bu şüpheler doğru mu?
Suriye halkının yaşadığı olaylara kayıtsız kalınamaz. Suriye’deki büyük Ermeni toplumu “Ermenilerin esas yurduna” aittir çünkü Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanlar büyük oranda Suriye üzerinden başka ülkelere dağıldılar. Sivil savaş her ülke için büyük bir sıkıntıdır. Ne var ki hazır bir çözümümüz yok. Dışarıdan gelecek bir müdahalenin ne denli faydalı olacağını ya da ne kadar zararı dokunacağını kestirmek bu noktada zor. Farklı durumlarda başarılı olmuş reçeteler Suriye’de bölgenin demografik yapısı açısından telafisi mümkün olmayan trajik sonuçlar doğurabilir. Ermenistan Cumhuriyeti ise kendi gücü çerçevesinde Suriye’de barışı desteklemek ve kendi ayakları üzerinde durabilen bir Ermeni toplumunun oluşması için elinden geleni yapacaktır.
Paris’te gerçekleşen Ermenistan ve Azerbaycan Dışişleri Bakanları toplantısı Karabağ sorununun çözümü için bir umut oldu mu?
Bu toplantı Karabağ sorununun barışçıl yollarla çözümü için önceki görüşmelerde ortaya çıkan çerçeve dâhilinde müzakerelerin devam ettirilmesi kararıylae sonuçlandı. Ancak bu toplantı sorunun çözümü için bir umut olmaktan maalesef oldukça uzaktı. Bakü müzakereler için uluslararası arabulucuların belirlediği prensipleri esas almayı reddediyor ve temel prensipler üzerinde anlaşmadan doğrudan barış görüşmelerinin mümkün olabileceğine inanıyor. Fakat bir barış anlaşması ancak tarafların kabulü ve belirgin ilkelere dayandırılmasıyla mümkün olabilir. Azerbaycan, baltayla uykusunda canice bir Ermeni askerini katleden birini onurlandırdı. Bakü’nün tüm olumsuz davranışlarına rağmen Ermenistan barışçıl bir çözüm elde edebilmek için mümkün olan her yolu denemeye devam edecektir.
Fransa ve Türkiye arasında bir uzlaşma olmasından korkuyor musunuz?
Tabii ki hayır… Bizim yürüttüğümüz siyaset Türkiye’ye zarar vermek arzusuyla şekillenmiyor. Kesin ilkeler doğrultusunda yürütülüyor. Biz Türkiye, Fransa ve diğer Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişmesini istiyoruz. Böylece, bu ilişkiler sayesinde Türkiye Avrupa değerlerini benimseyebilir. Fransız liderler tarihle yüzleşme kudretine sahipler. Onların bu cesaretini alkışlıyorum. Cumhurbaşkanı Hollande’dan, kendisinin nasıl toplama kamplarındaki Yahudilerin sınır dışı edilmesini kınadığını, Türkiyeli yetkililere anlatmasını rica ediyorum. Bu Türkiye’yi yönetenler için ancak bir ders olabilir.
Çeviren: Fatih Gökhan Diler
