Şu gençler, özellikler kızlar, ne zaman çıkardılar ‘ş’ harfini alfabeden? Siz de fark ediyor musunuz, çoktandır ‘ş’ harfi yok ortalıkta. ‘Şey’ler ‘sey’ oldu, ‘başka’lar ‘baska’, ‘şaka’lar ‘saka’... hatta pek moda olan ‘aşkım’lar bile ‘askım’ oldu ve hatta, o ‘canısı’dan devşirme ‘aşkısı’ da ‘askısı’ oldu. En dikkat çekeni de ‘teşekkür’. Ünlü veya ünsüz, genç bir kız, şu veya bu vesileyle televizyona çıkmışsa, mesela söyleşi ya da yarışma programlarına falan, resmen bi de bastıra bastıra ‘tessekkür ederim’ diyor.
‘T’lerin ‘tç’, olmasını ve ‘tamam’ yerine ‘tçamam’ denmesini saymazsak, aslında sanırım tüm kuyruklu harfleri kaldırdılar yavaşça. ‘Ç’ler de bir tuhaf oldu. Dikkat edin; “Tsilekle tsok kolay, tsok koolaay” diye bir reklam var. Zaten bu garip dili hemen hemen tüm reklamlarda kullanır oldular nedense. Üstelik, marifetmiş gibi, sunuculara da bulaştı.
Bu durumda ‘Çok teşekkür ederim’ de ‘Tsok tesekkür ederim’ oluyor. Bu gençler pek kolay Ermenice öğrenirler ha; ‘ts’ ve ‘dz’ seslerini bizimkilerden iyi beceriyorlar. Ay, birden fark ettim, ‘ederim’ değil ‘ederım’ olacak. Çünkü nedense son hecelerdeki ‘i’ler de ‘I’ oldu. ‘Geldim’ değil ‘geldım’, ‘getirdım’, ‘söyledım’ ‘benimsın’ gibi... Aaa, bakın aklıma ne geldi, demek ki İvana Sert o yüzden “Bizimlesııın” diyor. Bir de dalga geçiyorlar kadıncağızla, halbuki garibim etrafındakilerden nasıl duyuyorsa öyle söylemeye çalışıyor.
En çok ‘ş’lere takığım ama konuya girdikçe, sırf ‘trendy’ olmak için dilin nasıl endişe verici bir şekilde bozulmakta olduğunu görmezden gelemedim. Sonra, yıllar önce bu köşede ‘Trendy Olmak’ başlıkılı bir yazı yazmış olduğumu hatırladım. Ne zamanmış diye merak ettim, arayıp buldum. Teknoloji sağ olsun, bilgisayarda hepsi kayıtlı duruyor. Vay canına, ilk yılımmış ve dokuz küsur yıl olmuş. Şaka maka, seneye bu köşede onuncu yılım dolacak. Neyse, boşuna duygulanmayayım şimdi. Söylemek istediğim o k, on yılda bu bozulmanın had safhaya ulaştığı kesin. Böyle devam ederse bambaşka bir dil icat edilecek ve nesiller arası uçurum kapanamaz hale gelecek. Bilinçli olarak geçmişe uygulanan o malum ‘sil baştan’ furyasına, bilinçsizce kurban edilen dil de katılacak.
Günah, vallahi günah. Aileler, öğretmenler, ne olur dikkat edin, uyarın, tedbir alın, özellikle genç kızlar arasında süratle yayılan bu ‘sımarık’ konuşma tarzına engel olmaya çalışın. Heceleri yuta yuta konuşmak, sanal ortamda süratle kelimeleri kırparak yazışmaktan olabilir. Ama mesele yalnız o değil bence. Başka türlü bir özenti var. Vurguları değiştirmek ve sesi hım hım genize atmak gibi bir tuhaflık da var. Ah, sesimi duyabilseydiniz, hepsinin taklidini yapardım size...
Ama birkaç şekilsel örnek verebilirim. “Askısı tçıbii ki be e se seiyorooom”, “O kaa gzel oodu ki taarf edımem yaneee”, “Tsekkilee dzanm”, “Bi si diiil”, “Gaaba yaans bi si söedıım”, “Ne deek istçiassın yaneee?”, “Tçatlıım ii misııın?” Bunların aslında nasıl olması gerektiğini yazmıyorum artık, nasılsa anlarsınız, çok duymaktasınız. Örnekledikçe sinir oluyorum valla. Biliyor musunuz, ben ne yapıyorum? Bu tarz konuşan bir genç kızla karşılaştığımda, her dediğini baştan söyletiyorum.
Hani 444’lü hatlarla olur olmaz saatlerde zırt pırt arayıp “Güvenliğiniz için konuşmamız kaydediliyor” cümlesiyle başlayarak bize sözde yeni kolaylıklar pazarlamaya çalışan kızlar var ya; istesen de istemesen de, ne yapıp edip mutlaka dediklerini dinletiyorlar ve reddetsen de, telefonu yüzlerine kapasan da bir saat sonra yine arıyorlar... İşte onlara denk geldiğimde, ki bazen mecburen “Konuşayım da bitsin” diyorum, tabii sabırlı günümdeysem, söyleyeceklerinin bitmesi için sonuna kadar bekliyorum, sonra da “Bu dediklerinden hiçbir şey anlamadım. Hepsini, baştan tane tane olarak bi daha anlat ya da kapat” diyorum. Bütüüün o laf kalabalığını bir daha söylettikten sonra “Hah, işte böyle konuşacaksın ve ben bu anlattığın şeyi istemiyorum” deyip şak diye kapatıyorum.
Çok tırnak işaretli bir yazı odu bu. Ama başka türlü örnekleyemezdim. Ne olur, bir şeyler yapalım. Dilin daha fazla dejenere olmasına izin vermeyelim. Bari yakınlarımızda bulunanları uyaralım. Keşke bunun bir yaptırımı olsa. Hah, şu anda televizyonda “Günesli bir güne merhaba” diye başlayan ve “umuçla basla hayat” diye devam eden reklam var, inat gibi. Siz sinirlenmiyor musunuz?
Had keennze ii bakın dzanlaaar...