Pharrel Williams’ın 'Happy' şarkısı, herhalde, 'en fazla sayıda klip çekilmiş şarkı' ödülünün rakipsiz sahibi. İçinde İstanbul, Bakü ve Yerevan'ın da bulunduğu listeye, geçen hafta Karabağ (Artsakh) da eklendi. Yüzlerce, belki de binlerce 'Happy' klibinin tek bir ortak amacı var: Çekildiği mekânın o kadar da kötü bir yer olmadığını göstermek ve insanların mutlu olabilme kabiliyetlerini sergilemek. Ama bu mutluluk sergileme çabaları, biraz da bir başkasıyla karşılaştırmalı mutluluk imajı yaratıyor, ister istemez. Zaten orijinal şarkının sözleri de bu anlamı taşıyor: “Senin için kötü bir haberim var: Ben çok mutluyum”.
'Happy’nin Yerevan versiyonu çıktığı zaman, ilk heyecandan sonra yaygın duygu, hayal kırıklığı oldu. Şarkı klibinin güzelliğiyle dikkat çekti ancak çok kısa bir sürede, herkes, şarkının aslında çok yapay bir imaj sunduğunun farkına vardı. Ermenistan'ın en Batılılaşmış, aktivist genç kesimleri bile şarkının onlarla ilgili olmadığını, başka bir Ermenistan'ı ve Yerevan'ı anlattığını söylediler. Peki, kimler yapıyor bu klipleri? Yerevan versiyonu, Amerika'daki Ermenistanlı Üniversite Mezunları Derneği tarafından yapılmış, Ermenistan'daki Amerikan Büyükelçiliği'nin YouTube sayfasından paylaşılmıştı.
Karabağ versiyonu ise, orada projeler yürüten ve tüm dünyada Ermenilerden bağış toplayan Armenia Fund tarafından destek görmüş olmalı ki, klibin sonunda bu kuruluşa teşekkür edilmiş (“Special thanks to Armenia Fund”). Anlayacağınız, epey resmi bir düzeyde geçiyor bu mutluluk meselesi. Ermenistan'daki Amerikan Başkonsolosluğu, herhalde bir başka Ermenistan gösterip, insanlardaki mutlu olma arzusunu güçlendirerek, halkı Rusya yanlısı Ermenistan hükümetinden daha fazlasını istemeye yönlendirmek istiyor.
Armenian Fund’ın Karabağ’daki amacı ise, tahminen, Diaspora’ya başka bir Karabağ göstererek bağış toplamak. Ama tabii ki, klibi görenlerin aklına gelen ilk şey, zengin Azerbaycan’la kıyaslanmak. Karabağ Happy’de öne çıkan, “Bakü’de petrol ve çok para varsa ne yapalım, biz de mutlu olabiliriz” imajı. Biraz da uluslararası boyut verilmiş. Video hakkında YouTube’da şöyle yazılmış: “Mutlu olmak için tanınmış bir ülkede yaşamak şart mı? Hayır, değil, biz burda yaşıyoruz, üretiyoruz ve mutluyuz.”
'Mutlu Karabağ' videosu çok önemli günlere rast geldi, Ermenistan-Azerbaycan temas hattının sıcak günlerine... İki ülke arasında 1994’te sağlanan ateşkes, hiçbir zaman tam olarak uygulanmadı, ve iki taraf da her zaman ihlallere izin verdi. Ancak hiçbir zaman geçen haftaki gibi olmadı. Azerbaycan güçleri gece boyunca sınırdaki bir Ermeni köyünü ateş altında tuttu. Ölen ya da yaralanan olmadı ama duvarlarda açılan delikler, tehlikenin habercisi.
Karabağ'daki savaş, tüm bu ihlaller, sınır boyundaki insan kaçırma olayları, Ermeniler ve Azerbaycanlılardan öte bir hal almış. Rusya'nın hâkimiyeti altında olan bölge, Ortadoğu ve Doğu Avrupa'daki gelişmelerle sarsılıyor. Ermenistan'ın Batı'ya doğru kaymasının Rusya için rahatsız edici olduğu bir sır değil, ve Rusya, bunu engellemek için her şeyi yapabilir. Bu yüzden, Ermenistan ne zaman Amerika ya da Avrupa'yla temasta bulunsa, Azerbaycan, Karabağ'ı hatırlatıyor.
Mesaj çok net: “Unutma, senin Karabağ meselen var, uluslararası ilişkilerini beğenmezsek, Azerbaycan’a yeşil ışık yakarız.” Bunun tersi de doğru. Sınırdaki son olay, Ermenistan'ın Avrupa'yla yeni anlaşmalara vardığı haberinin geldiği günlerde yaşandı. Rusya'nın Azerbaycan’la silah alışverişi de bu mevzu üzerinden anlaşılabilir. Rusya, Kafkaslar’da iki devleti birbiriyle savaş içinde tutarak, savaş durumunu sürdürerek, kontrolü kaybetmemekte ısrarlı görünüyor.
İşte, ortada bu karanlık tablo varken, bir de 'Happy' klipleri var. Mutluluk içinde yaşamak isteyen Bakü, Yerevan ve Karabağ sakinleri, gerçek mutluluğu ararken, ancak bir kliple mutlu olabiliyor. Savaş, yolsuzluk, diktatöryal rejimler, yoksulluk, ve daha bir çok mutsuzluğa maruz kalan halka, 'happy' olmayı bir klip üzerinden göstermek çok 'happy' bir şey olmalı. Liderlerin mağduru olan halklar, gerçek mutluluğu ne zaman tadabilecek?