Anayasa Komisyonu'nda inanç özgürlüğü

Anayasanın en kritik maddelerinden 'Din, Vicdan ve İnanç Özgürlüğü'nü ele alan dört partinin temsilcileri ateistlere anayasal güvence sağlayacak olan maddede uzlaşmaya vardı. Madde, 'Herkes din ve vicdan özgürlüğüne sahiptir. Bu özgürlük; inanma, inanmama, inancını değiştirmeyi de kapsar' şeklinde kaleme alındı.

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, iki gün boyunca anayasanın en kritik maddelerinden olan 'din ve vicdan özgürlüğü'nü görüştü.

Komisyon, 'inanmayanlara anayasal güvence' konusunda uzlaştı.

CHP ve BDP, 'inanmayanların haklarının güvenceye alınması' hususunda ısrarcı oldu, AK Parti'nin bu konuda yumuşaması ve MHP'nin desteğiyle ateistlere anayasal güvenceyi sağlayan fıkra şu şekilde kaleme alındı: 'Herkes din ve vicdan özgürlüğüne sahiptir. Bu özgürlük; inanma, inanmama, inancını değiştirmeyi de kapsar.'

İnanç özgürlüğü tartışmasında laiklik anlaşmazlığı

Komisyon masasında yer alan 4 parti ‘İnanmama Özgürlüğü’ üzerinde anlaştı ancak inanç özgürlüğünün tartışıldığı maddede ‘laiklik’ konusunun gündeme gelmesi üzerine anlaşmazlık yaşandı.

İnanç özgürlüğünün tartışıldığı 'Din, Vicdan ve İnanç Özgürlüğü' maddesi üzerine konuşulan komisyonda CHP, söz konusu maddeye laikliğin eklenmesini istedi. Ancak AK Parti laiklik hükmünün, 'Din, Vicdan ve İnanç Özgürlüğü' maddesinde yer almasına gerek olmadığını belirtirken, bu madde yerine ‘Cumhuriyetin Temel Nitelikleri’ maddesindeki gerekçeye yazılmasını önerdi.'

Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda haftalardır tartışılmasına rağmen, metni yazılamayan ‘Temel Hak ve Özgürlükler’ bölümünde yer alan ‘Din, Vicdan ve İnanç Özgürlüğü’ maddesinin görüşülmesine dün devam edildi. Maddenin “inanmama” ve “inancını değiştirmeyi” de kapsayan “Herkes din, vicdan ve inanç özgürlüğüne sahiptir. Bu hürriyet , inanma, inanmama ve inancını değiştirme hürriyetini de içerir” fıkrası dört partinin de onayını aldı. Ancak CHP, bu maddeye “Devlet inanç gruplarına karşı işlem ve eylemlerinde tarafsızdır” hükmünün eklenmesini istedi. AK Partili üyeler ise, “Bu maddeye laikliğin konulmasına gerek yok. Cumhuriyetin Temel Nitelikleri maddesinde laiklik gerekçe olarak konulabilir” görüşünü dile getirdi. CHP ’liler bu kez 24. maddenin kalkacağını belirterek “Geriye ne kalacak” diye tepki gösterdi. 

Anadil tartışması 

‘Eşitlik ve çocuk hakları’ müzakere edilirken de anadil tartışması yaşandı. BDP’nin, “Her çocuk kendi dilini kullanma hakkına sahiptir” önerisi reddedildi. Eşcinsellerle ilgili ibare de metne girmedi. AKP’li üye, eşcinsellerle ilgili ifadeyi anayasanın hiçbir yerinde görmek istemediğini belirtti.

İnanç özgürlüğü yeniden ele alınacak

İnanç özgürlüğü ile ilgili madde üzerinde mutabakat sağlanmışken, laiklik maddesi üzerine tartışmanın engel teşkil etmesiyle komisyon, 'Din ve Vicdan Özgürlüğü' maddesinin uzmanların da katılımıyla özel bir oturumda yeniden ele alınmasını kararlaştırdı.

Açık alanda ibadet

CHP, Alevilerin dini özgürlüğünü kapsayacak şekilde inanç çoğulcuğunun sağlanmasını, ayrıca açık ve kapalı yerlerdeki ibadet ve dini törenlerin kamu düzeni, genel sağlık gerekçesiyle sınırlanmasını savundu. AKP buna da karşı çıktı. CHP'li üyeler, 'Bir kişi Taksim'de yol ortasına seccade serip namaz kılmak isterse ne olacak?' diye sordu. AKP ve MHP'li üyeler bugüne kadar böyle bir şeyin olmadığını, sadece 28 Şubat sürecinde ortaya çıkan Aczmendilerin böyle bir tavırlarının görüldüğünü ifade ettiler.