2020'deki Karabağ Savaşı'ndan beri Azerbaycan ve Türkiye, Ermenistan topraklarından geçecek ancak Ermenistan kontrolünde olmayacak, Nahcivan ile Azerbaycan'ı birbirine bağlayacak bir koridoru gündemde tutuyor. Ermenistan ise kendi topraklarından geçecek ancak kontrolünde olmayacak bu fikre karşı çıkıyor ve "Barış Kavşağı" projesini uluslararası toplumun gündemine sunuyor. İddialara göre ABD yönetimi bir ara formül üzerinde çalışıyor. Bu projeyle ABD de bölgede varlık gösterecek. Ancak bu bilgiler şimdilik kulis haber niteliğinde.
Civilnet'in haberine göre Trump yönetimi içindeki konuya yakın diplomatik kaynaklara atıfta bulunan Carnegie Endowment for International Peace'den Olesya Vardanyan, bir analiz yayınladı.
Buna göre Ermenistan'ın güney Syunik eyaletinden (Türkiye ve Azerbaycan buraya 'Zengezur Koridoru' diyor) geçen bir ulaşım bağlantısı üzerindeki çıkmazı aşmak için bir teklif gündemde. Bu fikir, Azerbaycan ve Türkiye tarafından istenen rota için tarafsız bir garantör olarak ABD tarafından işletilen bir ticari operatör sunuyor.
Daha önceki bir AB teklifine göre modellenen plana göre, rota boyunca kargo geçişini yönetmek ve izlemekle yükümlü bir ABD merkezli lojistik firmasını görevlendirecek ve bu firma tüm taraflarla veri paylaşacak. Vardanyan'ın kaynaklarına göre, bu plan Ermenistan'ın koridor üzerindeki egemenliğini korurken Azerbaycan'ın uzun vadeli güvenlik garantileri talebini karşılamayı amaçlıyor.
Türkiye Bakü'nün pozisyonunu desteklerken, Ermenistan gümrük ve güvenlik üzerinde tam kontrolü elinde tutması gerektiğinde ısrar ediyor. Vardanyan, hem Türkiye hem de Azerbaycan'ın, özellikle muhtemel iktidar değişikliklerini dikkate alarak, Ermenistan'ın siyasi taahhütlerinin uzun vadeli güvenilirliği konusunda şüpheci olduğunu belirtiyor.
ABD modeli, Ukrayna'daki nadir toprak minerallerini içeren yakın tarihli bir anlaşmaya benzer şekilde, Amerikan iş dünyasının çıkarlarını istikrar sağlayıcı bir güç olarak öngörüyor.
Habere göre henüz kesin bir karar alınmadı. Yetkiliye göre Washington, nihai bir barış anlaşması imzalanmadan önce Bakü'ye Ermenistan'a yönelik anayasa değişikliği taleplerinden vazgeçmesi için baskı yapıp yapmamayı ya da Ermenistan'ı Amerikan koridoru modelini kabul etmeye zorlayıp zorlamayacağı konusunu değerlendiriyor.
Analiz "Teklif, Rusya'nın etkisinin azalması ve AB aracılığıyla yürütülen çabaların durmasıyla daha geniş bir bölgesel boşluk ortasında geliyor" değerlendirmesinde de bulunuyor.
