AYLİN VARTANYAN

Babamın babası Tatyos da elleriyle çalışan bir insan, bir kundura ustasıymış. Ben doğduğumda emekli olmuş. O yüzden çalıştığı yeri hiç göremedim ama ellerini iyi hatırlarım. Başparmağı geniş ve güçlüydü. Çok sigara içerdi, tırnakları sigaradan sararmıştı. Ellerini kullanarak konuşan biriydi.

Sarkis’in yerleştirmelerine boşuna ‘theatrum mundi’ [dünya tiyatrosu] denmiyor. Muazzam bir arşive sahip olan Sarkis, eski ve yeni eserleriyle buluntu objeleri âdeta yaşayan varlıklarmış gibi bir araya getirerek onları yeniden sahneleyen bir sanatçı.

Ernaux’nun yazmaya ilk başladığı yıllar, ailemizdeki kadınların yaz(a)madığı zamanlara denk geliyor. Yazmanın Ermeni kadınlar için kesintiye uğratıldığı, önceliklerinin ailelerini ve kendilerini ayakta tutacak ev içi ve ev dışı emeğin çok yoğun olarak omuzlarına yüklendiği gerçekliğini de hatırlamamız lazım.

Lang’ın Türkiye’de Ermeni mirasına dair izleri takip ettiği fotoğraf seçkisinde kilise, ev ve manastır yıkıntılarını, birbiriyle bağdaşmayan iki farklı zamanın mimarisinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan hibrit yapıları ve rahatsız edici bir sükûnet taşıyan doğal ortamları görebiliyoruz. Özellikle Ermeni mirasına dair fotoğrafları gördüğümde kendime sorduğum ilk soru, bu yıkıntı hâlinde bırakılmış ve zaman içinde donmuş mimari yapıların taşıdığı hikâyelere dair bilgimin neden bu kadar kısıtlı olduğuydu.

2021 yılında Ermeni kadınların biraraya gelerek kurduğu Parrhesia Kolektifi, yazılarıyla artık Agos'ta. Kolektif, 15 günde bir Parrhesiapar köşesiyle bizimle olacak. İlk yazı Aylin Vartanyan'dan,.