Fikret Ertan’ın, 27 Mayıs’ta Zaman gazetesinde yayımlanan köşe yazısında, çok yerinde bir tespiti vardı: “Rusya bugün sadece Suriye’de hamle yapmıyor; başka yerlerde de fark edilen veya edilmeyen hamlelerine devam ediyor. Kafkaslar’da, Orta Asya’da ve Balkanlar’da...”
Rusya’nın, Balkanlar’da, Sırbistan’ın yanı sıra, yakın temas kurduğu bir başka ülke daha var: Yunanistan. Üstelik, gelecekte, daha ileri seviyelere taşınabilecek olan bir yakınlaşma bu.
Putin’in Rusya’sı ‘2020’ye Doğru Gelişme Stratejisi’ çerçevesinde adım adım ilerlerken, vizyon açısından sadece İran veya Suriye gibi Ortadoğu ülkeleriyle Rusya’nın yeniden yakın ilişki kurması hedeflenmemişti. Planın vazgeçilmez bir parçası da Balkanlar’dı. Rusya’nın Kosova gibi meselelerdeki, Batı’dan farklı tutumu bu işaretleri veriyordu aslında.
Rusya’nın tekrar küresel güç olarak yükseldiği, güçlü ordu ve güçlü devlet kurumlarıyla, ekonomik büyümeyi devam ettireceği bir döneme giriyoruz. Ve bu noktada, Yunanistan ve Kıbrıs da, Rusya için stratejik önemi haiz ülkeler.
Bir yıldır Rusya’nın Yunanistan’la temasları gün geçtikçe artıyor. Bu bağlamda Rusya’nın özel bir avantajı da bulunuyor. Yunanistan’a zamanında göç eden eski Sovyetler Birliği ülkeleri kökenliler (Pontuslular vd.) Rusya’nın Yunanistan’daki arka bahçesini oluşturuyorlar; bu insanlar hâlâ Rusça konuşuyor, Rusya’yı seviyorlar.
Diğer yandan, ortak Ortodoksluk inancı da Rusya ile Yunanistan’ı birbirine yakınlaştıran bir faktör. Ekonomik krizle kıvranan Yunanistan’a ve Yunan Kilisesi’ne yardım elini ilk uzatanlar arasında Rus Kilisesi bulunuyor. Geçen yıl Yunanistan Başepiskoposu İeronimos, Rusya Patriği Kirill’i Moskova’da ziyaret etmişti; siz bu satırları okurken, büyük ihtimalle, Rusya Patriği Kirill de Yunanistan’ı ziyaret ediyor olacak.
Yunanistan’daki özelleştirme ihalelerinde de Rus firmaları en ön safta mücadele ediyor. Şu ana dek Selanik’te, Batı Trakya’da, adalarda, başkent Atina’da ve ülkenin daha pek çok yerinde satın aldıkları, kiraladıkları veya satın almayı hedefledikleri işletmeler, fabrikalar, oteller, limanlar, ulaşım ağları mevcut. Ayrıca, Yunan Doğalgaz Kamu Şirketi DEPA da, özelleştirme sonucunda, büyük ihtimalle dev Rus şirketi Gazprom’a verilecek. Rusya ile Yunanistan arasında dört yıllık bir dondurulmuş dönemin ardından yeniden canlandırılması hedeflenen savunma işbirliği de bir diğer konu. NATO ülkeleri arasında Rus S-300 füzelerine veya Rus yapımı teçhizata sahip birkaç ülkeden biri Yunanistan.
Detaylarına girmeden bahsettiğim bu kısa gelişmeleri de değerlendirdiğimizde, Rusya-Yunanistan ilişkilerinin, bir aksilik yaşanmazsa, derinleşerek artacağını söyleyebiliriz. Yunanistan açısından ise, ABD ile süren soğukluk dışında ve başka ülkelerle devam eden kadim dostluklarının yanı sıra, bir taraftan Avrupa Birliği, bir taraftan İsrail, bir taraftan da Rusya ile ilişkileri bu aralar iyi gidiyor denebilir. İç siyasetteki onca istikrarsızlığa rağmen, Yunanistan son tahlilde dış siyaset alanında 2012’den bu yana ciddi mesafe kat ediyor.