ARKA SAYFA

Ermenice eğitimi almış bir Japon akademisyen Takayuki Yoşimura, Aram Haçaduryan ve Gomidas dinliyor. Öğrencilerine Hovhannes Tumanyan’ı anlatıyor. Hayalinin, bir gün Baruyr Sevag’ın şiirlerini “tüm derinliğiyle” kavrayabilmek olduğunu söylüyor.

Hrant Güzelyan’ın ‘Bolso Badenagan Dunı’ (İstanbul Çocukevi) adlı kitabı, Hrant Dink Vakfı Yayınları tarafından ‘Kamp Armen’e Giden Yol’ başlığıyla Türkçeye kazandırıldı. Güzelyan’ın 1960’ların başından 1980’lere uzanan anılarından oluşan kitap, Türkiye’nin ve Türkiye Ermeni toplumunun yakın tarihine de ışık tutuyor.

Tekirdağlı Apraham Kasapyan’ın anılarından oluşan ‘Kaç Kişisisiniz Boğos Efendi’ adlı kitap, kitapta adı geçen Armenuhi Köseyan’ın kızı ve torunu için çok farklı bir anlam ifade ediyor. Köseyan’ın kızı Sona Zartaryan ve torunu Arpi Gamze’yi, kitabın yazarı Apraham Kasapyan’ın kızı Janet Güllapyan ile Kasapyan’ın anılarını Türkçeye çeviren torunu Öjeni Höllüksever’i Agos’ta ağırladık. Kitap, Armenuhi Köseyan’ın kızı ve torununun ailelerinin geçmişiyle ilgili daha fazla bilgi edinmesine vesile olmakla kalmamış, aynı zamanda iki ailenin hayatta kalan fertlerinin birbirlerini tanımalarına ve dostluk kurmalarına da aracı olmuş.

Araştırmacı Merih Erol, Tarih Vakfı bünyesinde düzenlenen ‘Vangelis Kechriotis Konuşmaları’ kapsamında geçen hafta ‘Osmanlı İstanbulu’nda Rum Ortodoks Müziği’ başlıklı bir sunum yaptı. Konuşmasında özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı müziğinde Rum Ortodoks etkisinden söz eden Merih Erol’la, Rum Ortodoks Müziği’nin özelliklerini ve Klasik Osmanlı Müziği üzerindeki etkilerini konuştuk.

Korkuyu söylemek en büyük dürüstlük, en büyük cesaret. Hakkını savunmak için bıçak çeken ellerini, toprağını ya da bir gülü okşarken hayal etmek zor değil benim için. Ve o hep bir ve aynı insan. Soyadını kenara atmış biri. Kabadayı Sarkis. Ne mutlu ki yollarımız kesişmiş.

!f İstanbul’da kapsamında bu akşam ve 26 Şubat’ta gösterilecek olan Bağlar’ belgeseli, bölgenin en başarılı basketbol takımı haline gelmiş Bağlar Belediyesi Basketbol Takımı’nın kendileriyle, koçlarıyla, kentleriyle, sokaklarıyla ve devletle ve bölgedeki sert siyasi gündemle ilişkilerine odaklanıyor. Belgeselin yönetmenleri Melis Birder ve Berke Baş anlattı.

Ermeni Soykırımı’na dair çalışmalarıyla tanınan antropolog Dr. Yektan Türkyılmaz, Agos’a bu kez plak koleksiyonuyla konuk oluyor. 2500’ü aşkın plağa sahip Türkyılmaz, bu koleksiyonu Uruguay’dan Saraybosna’ya farklı coğrafyalardan oluşturduğunu belirtiyor. 1942’de Nazi rejimi sırasında kaydedilmiş, Parsegh Ganatchian’ın meşhur Oror’unu (Ninni) söyleyen kadını dinleyince “Muhteşem bir şey” diyor ve iç geçirerek ekliyor: “O kadar acıklı söylüyor ki, sevemiyorum bile.” Türkyılmaz’la anlatılmaz dinlenir türden bir röportaj yaptık.

“Karanlık hikâyeler güzel cümlelerle anlatılmıyor maalesef. Ama unutmayın ki, bu ülkedeki çocuklar bu hikayelerle büyüyor” diyor gazeteci ve şimdi de ‘Devlet Dersi: Çocuk İhlallerinde Cezasızlık Öyküleri’ kitabının yazarı Gökçer Tahincioğlu. Bu ülkede çocuklar sadece bu hikâyeleri yaşamıyor, o hikâyelerin içinde “ölüyorlar”. Uğur Kaymaz, Ceylan Önkol, Abdullah Yaşa, Mahsum Mızrak, Berkin Elvan, Çağdaş Gemik, Ahmet Yıldız, Yasin Akyüz ve daha niceleri. Hepsinin bu kitabı okuyabilme ihtimali vardı ama onlar ‘devlet dersinde öldürüldü’.

Khatchig Mouradian, Clark Üniversitesi Holokost ve Soykırım Araştırmaları Enstitüsü’nün Ermeni Soykırımı üzerine çalışan ilk mezunu oldu. Prof. Taner Akçam’ın danışmanlığında ‘Osmanlı Suriyesi’nde Soykırım ve İnsani Direniş, 1915-1917’ başlıklı tezini yazan Mouradian, çalışmasında özellikle soykırım sırasında Suriye’de kurulan ölüm kamplarına odaklanıyor. Şu anda Worcester Üniversitesi’nde ders veren Mouradian’la 1915’in ölüm kamplarını ve soykırımın Suriye veçhesini konuştuk.

Michel Marian ile ‘Ermeni Soykırımı : Siyasette Adalete, Tarihte Ahlaka Yer Açmak' kitabından yola çıkarak, Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılının nasıl geçtiğini ve içinde bulunduğumuz 2016’da yaşanabilecek olası gelişmeleri konuştuk.