ERMENİLER

Soykırıma dair tanıklıklarını, 1930 yılında yayımlanan ‘Kırmızı Ay’ adlı eserinde anlatan Magardici Bodurian’ın hayatını, ‘Kırmızı Ay’ı ve Transilvanyalı Ermenileri, Leipzig Üniversitesi’nden tarihçi Balint Kovacs’la konuştuk.

Stephane Boudoyan'la 1969'dan bugüne yaptığı Türkiye gezilerini , geçmişi ve bugünü konuştuk.

Ermeni Baro Avukatları Birliği, Türkiye’de son haftalarda artan Ermenilere yönelik nefret söylemi ve Kamp Armen’e düzenlenen saldırılarla ilgili bir mektup yayımladı. Türkiye’deki büyükelçilik ve konsolosluklara gönderilen mektupta, kışkırtma ve saldırılara yönelik kınama çağrısı yapılıyor.

Hz. Muhammed’in Ermenilerle olan tarihsel ilişkisi, pek bilinen bir gerçek değil. Ancak ‘Liberal Düşünce’ dergisinin son sayısında, Hasan Yücel Başdemir imzasıyla yayımlanan “Yurda Geri Dönüşün Anlamı ve Hz. Muhammed’in Ermeni Ahitnamesi” başlıklı yazı, bu anlamda bir hayli bilgilendirici. Özellikle, yazıda bahsi geçen ‘Ahitname’nin detaylarında, Müslümanların, İslam ülkelerinde yaşayan Ermenilere nasıl davranması gerektiğine dair önemli ifadeler bulunuyor. Öyle ki, ‘Ahitname’de, Hıristiyanların canlarına, mallarına, ibadethanelerine zarar verilmemesi gerektiği yazıyor. ‘Ahitname’nin detaylarını ve Hz. Muhammed’le Ermeniler arasındaki ilişkiyi, makalenin yazarı Yıldırım Beyazıt Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yücel Başdemir’le konuştuk.

Halil Erhan’ın ‘1915’ten 1980’e Karadeniz: Ermeniler, Eşkiyalar, İnsanlar, Yaşamlar’ başlıklı kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. 1955’te Ordu’nun Ünye ilçesinde doğan Halil Erhan 1979-2007 arasında farklı şehirlerde öğretmenlik yaptı. Emekli olduktan sonra memleketi Ünye’ye yerleşti. Erhan’ın kitabı, kendi ailesinden dinlediği anıların yanı sıra Ünye, Ordu ve Giresun’da yaptığı kişisel araştırmalarına dayanıyor. Kitap, özellikle Orta Karadeniz bölgesindeki Ermeni varlığıyla ilgili çok önemli bilgiler içeriyor. Erhan’la kitabından yola çıkarak Orta Karadeniz’deki Ermeni varlığının dününü ve bugününü konuştuk.

Araştırmacı yazar Fırat Aydınkaya’nın 1898’den 1918’ Kürt Basınında Ermeniler’ dizisine bu sayımızda 1913’te yayınlamaya başlayan ve sadece dört sayı yayımlanan ‘Roji Kurd’ gazetesiyle devam ediyoruz. Aydınkaya’nın araştırmasına gelecek sayılarımızda da yer vermeye devam edeceğiz.

Gazeteci ve tarihçi Vicken Cheterian, Ermeni Soykırımı’nın, yüz yıldır yaşanan süreçte küresel siyasete, akademik araştırmalara, Kürt meselesine, Türk ve Ermeni toplumlarına etkilerini değerlendiren bir kitap yazdı. Ağırlıklı olarak soykırım sonrası döneme odaklanan ‘Open Wounds: Armenians, Turks, and a Century of Genocide’ (Açık Yaralar: Ermeniler, Türkler ve Soykırımın Yüzyılı) başlıklı kitapta, Hrant Dink suikasti önemli bir dönüm noktası olarak duruyor.

Araştırmacı yazar Fırat Aydınkaya, 1898’den 1918’e kadar Kürt basınında Ermeni algısını araştırdı. Aydınkaya’nın araştırmasının ilk bölümünde, 1898-1902 yıllarında Kürdistan gazetesinde çıkan haber ve yorumları değerlendiriyor. Aydınkaya’nın araştırmasına gelecek sayılarımızda da yer vermeye devam edeceğiz.

Prof. Şevket Dönmez, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nde öğretim üyesi. Aynı üniversitenin Güzel Sanatlar Bölümü’nde de bölüm başkanı. 1993’ten bu yana da Orta Karadeniz Bölgesi’nde arkeolog olarak araştırmalar yapan Dönmez, arkeoloji bölümünde öğrenciyken Doğu ve Güneydoğu’daki kazılarda çalışmış. Arkeolog olarak mesleki tecrübesini daha çok Tokat, Amasya ve Samsun’daki kazı ve araştırmalarda edinen Dönmez, 2007’den bu yana Amasya’daki Oluz Höyük’te kazılar yapıyor. Demir Çağı uzmanı olan Dönmez’in önümüzdeki aylarda ‘Anadolu ve Ermeniler: Kızılırmak Havzası Demir Çağı Toplumlarının Doğu Anadolu Yaylası’na Büyük Göçü’ adlı bir kitabı çıkacak. Kitabın özeti niteliğinde bir yazı #Tarih dergisinin Haziran sayısında yayımlandı. Dönmez ile kitabının konusundan yola çıkarak bir söyleşi gerçekleştirdik.

Hrant Dink Vakfı’nın Ermenistan Türkiye Normalleşme Süreci Destek Programı’nın “Sınırları Aşıyoruz” Ermenistan -Türkiye Burs Programı ile Ermenistan’a giden ve Ermeniler ile Türkler arasında kültürel benzerlikleri ve farklılıkları katılımcı gözlem yoluyla araştıran antropolog Emine Onaran İncirlioğlu, Şubat ayında başlayan ve 4 ay süren çalışmasında edindiği gözlemlerini aktardı.