SOYKIRIM

ABD, soykırımın 100. yılı olan 2015’ten önce Gazir halısını sergileme kararının Türkiye’ye bir mesaj olduğu yorumları yapılırken, Beyaz Saray’ın sergi sırasında soykırım kelimesini kullanıp kullanmayacağı merak konusuydu. Sergilenmeye başlanan halının açıklama panosunda Ermeni soykırımından bahsedilmedi.

İran’da, soykırımın 100. yılı anısına iki günlük bir fotoğraf sergisi açıldı. Arasbaran Kültür Merkezi’nde açılan sergide, soykırımı yazan dünya basınının manşetleri sergileniyor.

1915’in öncesinin ve sonrasının tartışıldığı, Tarih Vakfı’nın düzenlediği ‘Perşembe Konuşmaları’na bu hafta akademisyen Fuat Dündar konuk olacak. Dündar’ın “Sayımlar, Savaşlar ve Ermeni Nüfus Meselesi (1828-1923)” başlıklı konuşması 13 Kasım Perşembe günü Tarih Vakfı’nın Eminönü binasında takip edilebilir.

Gazeteci Robert Fisk, Suriye’nin Der-Zor kentinde, soykırım kurbanlarını anmak için kurulan ve geçen eylül ayında El Nusra örgütü tarafından yıkılan kiliseyi yazdı. Independent Gazetesi’nde çıkan makalede Fisk, yıkılan kiliseyle birlikte, yüzlerce soykırım kurbanının kemiklerinin ve 1841 yılına uzanan büyük bir arşivin de yok olduğunu vurguluyor.

Fransa'da bir grup milletvekili, Ermeni Soykırımını inkarı suç sayan bir kanun teklifini meclise sundu. Teklif 2011 yılında da meclise sunulmuş ve Senato'da kabul edilmiş; fakat Fransa Anayasa Konseyi teklifi anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmişti.

Geçen hafta HaberTürk gazetesinde çıkan, Ermeni Ulusal Arşivi Başkanı Amaduni Virabyan’ın, 1915 soykırımında öldürülen 300 bin kişinin isimlerine ulaştığına dair habere Virabyan'dan yalanlama geldi: Ulusal Arşiv, 1915 konusunu uluslararası platformda savunacak hukukçulara sahip değil, bir dava açılacaksa bunu Ermenistan hükümetinin üstlenmesi gerekir.

Gazir Halısı'nın Beyaz Saray'da sergilenmesine Diaspora’nın zaferi diyebilir miyiz? Sadece altı gün devam edecek bu sergideki diğer iki hediye bize biraz ipucu veriyor. Savaş ve doğal afetler nedeniyle yapılmış yardımları, bilinçli ve kasti olarak planlanmış tehcir ve soykırım mağduru yetimlere yönelik tarihin en büyük yardım kampanyasıyla aynı kefeye koymak bir rastlantı olmamalı!

Beyaz Saray'da 'Ermeni Yetimi Halısı' olarak bilinen Gazir Halısı'nın sergilenmesi kararını, Gazir’deki yetimhane ve halı üzerine belgeselleriyle tanınan Maurice Missak Kelechian ve Ermeni Kültür Vakfı Direktörü Ara Ghazarian’la konuştuk.

Pontus Rumları, Süryaniler ve Ezidilerle diğer etnik grupların Osmanlı Devleti döneminde maruz kaldığı katliamların soykırım olarak kabul edilmesine ilişkin yasa tasarısı Ermenistan meclisine sunuldu.

Agos yazarı Vahakn Keşişyan, uzun yıllar Halep’te yaşadıktan sonra, şimdi de Beyrut’ta çalışıyor. Ortadoğu tarihi üzerine de çalışan bugünlerde İstanbul’da. Keşişyan’la, Ortadoğu’da Ermeni olmanın anlamını ve bölgedeki Ermenilerin halihazırdaki durumlarını konuştuk.