Fransa'da Ermeni Soykırımı'nın inkârını yasaklayan yasa teklifinin oylanarak parlamentodan geçmesi üzerine bu ülkenin tarafsızlığını kaybettiğini öne süren Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Karabağ ihtilafını çözmek üzere kurulan Minsk Grubu’ndan Fransa'nın çekilmesi yönünde AGİT nezdinde girişimler başlattı.
Türkiye, Fransa’nın ‘Minsk Grubu’ndan bir an önce ayrılmasını istedi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu, Ermenistan ve Azerbaycan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etme amacıyla kurulmuştu. 1992’den beri faaliyette olan bu grubun üç eşbaşkanlığından birini Fransa yapıyor. Türkiye, Fransa Parlamentosu’nda onaylanan Soykırımı İnkâr yasası sonrası Paris’in artık tarafsız konumunu yitirdiğini ve Ermenistan- Azerbaycan arasında yapılacak görüşmelere bundan sonra tarafsız yaklaşamayacağı” görüşünü ortaya koydu ve bunun için AGİT nezdinde girişimde bulunarak Fransa’nın Minsk Grubu’ndan bir an önce ayrılmasını istedi. AGİT’in merkezi Viyana’da başlatılan bu girişim için Türkiye’nin AGİT Daimi Temsilciliği’ne bizzat Ankara’dan talimat geldiği öğrenildi.
Gül: ‘Fransa tarafsızlığını kaybetti’
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, Fransa’nın Kafkasya’daki istikrarsızlığı gidermek ve özellikle Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ihtilafa çözüm bulmak için kurulmuş olan Minsk Grubu’nun üç üyesinden birisi olduğunu belirterek, “Herhalde bu yasa teklifi kanunlaştıktan sonra ki böyle olmamasını ümit ederim, Fransa’nın bütün bu arabuluculuk çalışmalarından hemen çekilmesi gerekir. Çünkü Fransa, tarafsızlığını resmen ihlal eden ve taraflı olduğunu resmen ilan eden bir tavır
almaktadır bu davranışıyla” demişti.
Bakü’den destek
Fransa’nın AGİT Minsk Grubu’ndaki görevini bırakmasına yönelik girişimi, Azerbaycan’dan da ‘dolaylı’ destek gördü. İktidardaki Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ali Ahmedov, yasanın resmileşmesi halinde, Fransa’nın Karabağ sorununun çözümünde adaletli tavır sergilemesinin ‘kuşku’ yaratacağını söyledi.
Karabağ sorununa çözüm bulmak için kuruldu
AGİT Minsk Grubu, Azerbaycan ve Ermenistan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etmek amacıyla, 1992 yılında AGİT tarafından kuruldu. 6 Aralık 1994 tarihinde Budapeşte’de yapılan toplantıda, Minsk Süreci için eşbaşkanlık kurumlarının oluşturulmasına ve bu eşbaşkanların ABD, Fransa ve Rusya olmasına karar verildi. Halen ABD’nin eşbaşkanlığını Robert Bradtke, Rusya’nınkini Igor Popov yürütüyor. Fransa’da ise Ocak ayından itibaren eşbaşkanlık görevini Jak For, Bernard Fassier’den devralacak. AGİT Minsk Grubu’nda Beyaz Rusya, Almanya, İtalya, Portekiz, Hollanda, İsveç, Finlandiya, Türkiye ve sorunun tarafları olan Ermenistan ve Azerbaycan da yer alıyor.
