DOSYA

George Poulimenos, İzmir üzerine değerli çalışmalar yürüten bir araştırmacı. İzmir Çeşme yakınındaki Kato Panagia (şimdi Çiftlikköy) kökenli bir mübadil ailesinin torunu. Kendisi ile son çalışması olan "İzmir 1922 Seyahat Rehberi" üzerine konuştuk.

Konya Meram’da 30 Temmuz’da yaşanan katliamda Dedeoğlu ailesinin yedi ferdi öldürüldü. Aile daha önce ırkçı saldırılara maruz kalmıştı. Saldırının katil zanlısı olaydan altı gün sonra yakalandı. Saldırıdan sonra hükümet yetkilileri ve yerel mülki yöneticiler olayı aile husumeti ile açıklarken ailenin fertleri daha önce Kürt oldukları gerekçesiyle maruz kaldıkları ırkçı tacizlere dikkat çektiler. Hacı Çevik, kısa süre önce İletişim Yayınları’ndan çıkan ‘Konya’da Kürt mü Var?’ başlıklı kitabında tarihten günümüze Konya’da Kürtlerin yaşadıkları süreci anlatıyor. Çevik’le kitabından yola çıkarak 30 Temmuz’da yaşanan katliamın ardından Konyalı Kürtlerin içinde bulunduğu durumu konuştuk.

Dedem, dudusu ile birlikte yaşadıkları bölgedeki baskılara dayanamayıp 1927 yılında ellerinde sadece bir tahta bavulla İstanbul’a Haydarpaşa’ya vardıklarında gördükleri manzara karşısında dudusu ‘’Garabed oğlum göğün tüm ışıkları buraya inmiş’’ demiş.

Renan Koen’in ‘Pozitif Direnç: Nefretin Tarihi, Theresienstadt, March of the Music’ başlıklı kitabı Türkçe ve İngilizce iki ayrı baskı olarak Gözlem Gazetecilik Yayınları’ndan çıktı. Piyanist, besteci ve soprano olan Renan Koen, aynı zamanda müzik terapisti ve yazar. Koen ile kitabından yola çıkarak, II. Dünya Savaşı’ndaki adıyla ‘Theresienstadt Gettosu ve Toplama Kampı’nda Holokost’a müzikle direnen sanatçıları ve ‘Holokost Gerçekliği ile Pozitif Direnç’ başlıklı eğitim programını konuştuk.

İskenderun Sancağı'nın 2 Eylül 1938'de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş olan Hatay Devleti, 29 Haziran 1939’da 40 üyeli Hatay Devleti Millet Meclisi’nin aldığı karar gereği Türkiye'ye katıldı. Bu gelişmenin yıldönümünde Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarihsel sürece dair önemli arşiv belgeleri içeren bir makale kaleme aldı.

Araştırmacı yazar Robert Schild’in ‘Canlı Bir Etnografik Müze: Burgazadası’ kitabı Adalı Yayınları’ndan çıktı. Burgaz’da halen yaşayan ya da geçmişte yaşamış olan 80’den fazla kişiyle yapılmış görüşmelerden notların da yer aldığı kitabından yola çıkarak Robert Schild ile dünden bugüne Burgaz’ı ve Burgazlıları konuştuk.

Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz aynı zamanda çevre sağlığı konusunda da uzman bir hekim. Dr. Yavuz ile yaz mevsimine girerken kamuoyunun gündemindeki en önemli konulardan biri olan Marmara Denizi’ndeki müsilaj ve insan sağlığına etkilerini konuştuk.

Çoğu İngilizce, Ermenice ve Rusça olan kaynaklarda yazılanların Türkçe okuyan kitle tarafından bilinmesine imkân yok. Bu nedenle bu yazıda söz konusu kaynaklarda “İlk Gece Hakkı” konusunda söylenenleri bir araya toplamayı uygun gördüm.

Bugün Gezi Parkı’nın bir bölümünü de sınırları içerisine alan eski Pangaltı Ermeni Mezarlığı’nda gaspa karşı ilk direniş 1872 yılında gerçekleşti. Ermeni cemaati, mezarlık arazisinin bir bölümünü kamuya açık bir park haline getirmek isteyen Beyoğlu Belediyesi kararına itiraz etti ve mezarlıkta çadırlar kurarak, olası bir gaspa karşı günlerce nöbet tuttu. Direniş, o vakit için, Ermeni cemaatinin lehine sonuçlandı. Sultan Abdülaziz arsanın Ermeni milletinin mülkü olduğuna ve mezarlığa cebren el konulamayacağına hüküm verdi.

Soykırımları ve sömürgeci şiddet biçimlerini, daha fazla belgeyle, ilk nedenle, kaynak olayla doldurulamayacak olana, sesleri hiç duyulamayacak olan, duyulmamış olan tanıklara yer açarak, bu boşluğu, onların yokluğunu ele geçirmeden, gasp etmeden düşünmek zorundayız.