SİNAGOG

Yıkım, göç ve can kayıplarıyla Türkiye’deki Hıristiyan halkları da derinden etkileyen 2023 depreminin ardından, bölgedeki dini ve kültürel miras yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Hıristiyanlar ve Museviler, binlerce yıldır yaşatmaya çalıştıkları inanç ve ibadetlerini, ağır hasar alan kilise ve sinagoglarda sürdürüyor. Dosyamızın ilk bölümünde, Hatay ilçelerindeki yıkım sonrası bütçe yetersizliği nedeniyle onarılmayı bekleyen, halkların belleği, inancı, kimliği ve ortak geçmişini taşıyan kiliseler ile sinagogun durumunu aktarıyoruz.

Balat’ta kullanılabilen iki sinagogdan biri olan Yanbol’un içerisinde unutulan bir odada gerçekleştirilen onarım çalışmaları esnasında, Bizans’tan bugüne varan saklı bir hazine keşfedildi. Büyük çoğunluğu, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarına tarihlenen objeler, “Yanbol’un Işığı - Luz De Yanbol” ismiyle Temmuz itibarıyla sinagogda sergileniyor. 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi Müdürü ve “Yanbol’un Işığı” küratörü Nisya İşman Allovi, “Koleksiyonda yer alanların her biri, sadece ritüel değil aynı zamanda kültürel hafıza açısından da çok kıymetli” diyor.

Garo Paylan, sinagog saldırılarına ilişkin soru önergesi sundu

Hasköy´de bulunan ve yıllardır kalıp atölyesi olarak kullanılan Abudaram (Parmakkapı) Sinagogu 2 Nisan Pazar günü yapılan tefila ile yeniden aslına döndü.

Bursa’nın İnegöl ilçesinde geçtiğimiz günlerde hizmete açılan mobilya AVM’si Mobiliyum’da bulunan kilise ve sinagog, saldırılar ve 'çevre baskısı' gerekçesiyle kapatıldı.

Kalan Müzik’ten geçen hafta çıkan, Renan Koen imzalı Sefarad müzikleri albümü ‘Kayıp İzler Gizli Anılar’ın kapağında, her biri kendi enstrümanının bir numaralı isimlerinden olan virtüözlerin isimleri hemen göze çarpıyor: Sasha Rozhdestvensky (keman), Sedef Erçetin (çello), Elif Kantarcı (viola), Ertan Tekin (duduk), Derya Türkan (kemençe), Özer Özel (yaylı/ mızraplı tanbur), Mehmet Akatay (vurmalı çalgılar), Kemal Akdoğan (tenor), Şimon Asayas (hazan), Leon Esim (şofar).

Fotoğrafçı Alberto Modiano’nun Gözlem Yayınları’ndan Türkçe ve İngilizce olarak çıkan ‘Zaman ve Mekân İçinde Musevilik’ kitabı ve aynı adla açılan sergileri, Türkiye Yahudi toplumunun sosyal ve dinî hayatına ilişkin içerden tanıklıklarla çok değerli bir görevi yerine getiriyor. Bir fotoğrafçı olarak bu çalışmanın belgesel önemini konuşmak ve mensubu olduğu cemaatin yaşamını sergilemenin ne anlama geldiğini anlamak için Alberto Modiano ile buluştuk.

Edirne Valisi Dursun Şahin, İsrail’in Mescid-i Aksa’ya düzenlediği baskını gerekçe göstererek, 2010 yılından beri restorasyonu devam eden Edirne’deki Büyük Sinagog’un ibadethane değil müze olarak açılacağına ilişkin bir açıklama yaptı. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden gelen ‘tasarruf bizde’ açıklamasının ardından ise Vali çark etti; medyada çıkan açıklamalarının ‘gerçeği yansıtmadığı’ ifade edildi.

7 Ekim Pazar günü Galata bölgesinde gerçekleşecek olan Yahudi Kültürü Avrupa Günü için bu sene seçilen tema ‘Yahudi Mizahı’ oldu. Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’nın 30 farklı ülkesinde eşzamanlı olarak düzenlenen etkinlikler kapsamında konserler, söyleşiler, sergi ve konferanslar, dans ve tiyatro gösterileri yer alıyor.