ARA

İsviçre'nin en büyük ikinci bankası Credit Suisse'den sızdırılan kayıtlar, Nahçıvan yöneticisi Vasif Talibov'un oğulları ile eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan'ın da aralarında bulunduğu pekçok siyasinin gizli varlıklarını ortaya çıkardı.

Batı dünyası ile Rusya arasında büyük bir gerilime sahne olan Ukrayna krizinde peşpeşe kritik gelişmeler yaşanıyor. Rusya Devlet Başkanı Putin Ukrayna'daki Rusya yanlısı iki bölgenin bağımsızlık ilanını tanıdı ve bölgeye asker gönderdi.

Söyleşi serimize bir haftalık aranın ardından, Ermenistan’daki bağımsız düşünce kuruluşu Bölgesel Çalışmalar Merkezi’nin direktörü Richard Giragosian’la devam ediyoruz. Yirmi yıldır bölgesel aktörleri, Türkiye-Ermenistan ilişkilerini ve bu ilişkilerin uluslararası alandaki etkilerini izleyen Giragosian’ın, Newsweek Türkiye dergisinde (2008–2011) yayımlanan analiz yazıları yoğun ilgi görüyordu. Giragosian’la Türkiye-Ermenistan ilişkilerindeki yeni ivmenin bölgesel etkileri üzerine konuştuk. A. N.

2021 yılında Türkiye'den 6, Azerbaycan'dan 2 kişi Ermenistan'a sığınma talebinde bulundu.

Ülkedeki Türk-Müslüman olmayan toplulukların sorunları çözülmek isteniyorsa her şeyden evvel devletin bu topluluklara karşı öteden beri takındığı tutumu değiştirmesi gerekiyor. Bu gruplara sorunları çözülmesi gereken vatandaşlar olarak değil, müzakere edilen bir düşman olarak bakılıyor, üstelik ‘mağlup edilmiş’ bir düşman; onun için de kendilerine ‘verilen’le yetinmeleri normal kabul ediliyor.

En azından yaşını başını az-çok almış bizler için konu labirent gibi olduğundan, kendim oturup öğrendim, basitleştirerek özetlemeye çalışayım.

Resulzade’nin sansürlenmesi ve Ermeni kültürünün ortadan kaldırılacağının ilanı, Karabağ uzlaşmazlığının Osmanlı İmparatorluğu ve modern Türkiye’nin tarihiyle, özellikle de Osmanlı Ermenilerinin ve onlara ait kültürel mirasın yok edilişiyle ne kadar ilişkili olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.

O yıl, bugün parti genel başkanı sıfatıyla Erkan Baş’ın yaptığı konuşmayı Mehmet Ali Aybar yapmıştı. Moğollar ve Bajar yerine ise Aşık İhsani ve Ruhi Su’yu dinlemiştik. Programın sunucusu ise Osman Saffet Arolat’tı. Pazar günü salonu hıncahınç dolduran kitle, sosyal mesafe kuralına uyamasa da maske konusunda oldukça duyarlıydı.

Rusya Yüksek Mahkemesi, Aralık 2021’de ülkenin en önemli insan hakları merkezlerinden biri olan Memorial’ı kapatma kararı aldı. Rusya’da tarihsel belleğin korunmasında ve araştırılmasında önemli bir rol oynayan, siyasi baskıları inceleyen ve siyasi baskılara maruz kalan kişilerin manevi ve yasal rehabilitasyonunu teşvik eden, ticari amaç gütmeyen kurum, ‘yabancı ajan’ olarak faaliyet göstermeye yönelik yasayı çiğnediği için kapatıldı. Agos, Uluslararası Memorial Topluluğu’nu kapatılmaya götüren ve yıllar içerisinde farklı biçimlerle artan baskılarını, topluluktan Natalia Petrova ve Gleb Strunnikov’dan dinledi.

Tarihte mümkün olan yüzlerce (binlerce de olabilir mi?) olay dizgisi veya olay kombinasyonundan sadece birini yaşar ve olduğumuz âna ulaşırız. “X olmasaydı veya olduğu gibi olmasaydı ne olurdu?” sorusu hep ilgi çekicidir ve birçok fantezi esere konu olmuştur. Bu tür soruları düşünmek zihin açıdır ama “şöyle olurdu” diye kesin bir yanıt vermek de mümkün değildir. Fakat, elimizde olan yani yaşanmış olay dizgesi hakkında yorum yapabiliriz.