Sevan Gölü’nde av yasağına karşı kitlesel eylem

Aylar süren eğitim, inceleme ve tatbikatların ardından Ermenistan’ın Sevan Gölü’nde yeni göreve başlayan su devriyeleri ile Noratuslu balıkçılar arasında gerilim yaşandı. Devriye ekibi saldırıya uğradı, balıkçılar ise günler önce iki balıkçının devriye ekipleri tarafından darp edildiğini aktardı.

Sevan Gölü’nün etrafındaki köylerde yaşayan nüfus, hayatını balıkçılıktan kazanıyor. Balıkların yumurtlama döneminden dolayı balık avı yasağı, civardaki köylüleri öfkelendirdi. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, Sevan Gölü’nde yeni göreve başlamış devriye teknesinin balıkçı kayıkları ile çembere alındığı görülüyor.

20 Aralık’ta meydana gelen olayda Noratus köyündeki balıkçılar, Sevan Gölü’nde tekneleriyle hizmet veren Sevan Milli Parkı devriyeleri ve çalışanlarının etrafını sardı. Devriye ekipleri, 200’e yakın teknedeki köylülerin kendilerine küfrettiklerini, üzerlerine Molotof attıklarını, daha sonra maskeli köylülerden bazılarının devriye teknesine binmeyi başardığını, milli park çalışanlarını dövdüklerini aktardı. Devriye ekiplerinden bir kişi yaralandı.

Olaydan sonra 26 Noratuslu gözaltına alındı, yaşananlar ise Karayip Korsanları filminden bir kare olarak tarif edildi. Maskeli köylülerin protestosu ‘deniz savaşı’ olarak da anılmaya başladı. Yüksek sayıda gözaltılara rağmen Noratus köyü sakinleri protestolarına devam etti, uluslararası karayolu sayılan Sevan otobanı balıkçılar tarafından defalarca kapatıldı.

‘Ekmek parası’

Noratuslular, balık tutmalarını yasaklayan resmî makamların, kendilerine alternatif sunulmadığından şikâyetçi. “Herkesin derdi aynı: Ekmek parası. Her şey oradan başlıyor” diyen bir köy sakini, azatutyun.am’e şöyle konuştu: “Başka seçeneğim yok, eğer balığı tutamazsam, balık satamazsam, kredimi ödeyemiyorum, aç kalıyorum.”

Noratus sakinlerinin olup bitene dair yorumu da farklı. Onlara göre gerginliği devriye ekipleri başlattı. Başka bir Noratuslu, “Ağlarını gölden çıkarmaya giden kayığa devriye teknesi saldırıyor. O ağlar, buradaki balıkçıların ekmek kaynağı. Tekne gidiyor, kayığı batırıyor, iki balıkçı zar zor kurtuluyor. Bu gerginliği başlatan devriye ekipleri, Noratus halkını günah keçisi yapmaya çalışıyor” dedi ve bir balıkçının hastaneye kaldırıldığını iddia etti. Köylülerden bazıları hükümetin kendilerine Ermenistan’ı terk etmek dışında başka çare bırakmadığını söyledi.

Köylülerin şikâyeti sürüyor

Yumurtlama döneminden dolayı 20 Kasım’dan 20 Ocak’a kadar Sevan Gölü’nde balık avı yasaklandı. Balıkçılardan bazıları yumurtlama döneminin 1-20 Ocak arasında olduğunu iddia ederek, uzun yasağa karşı itirazlarını dile getirdi.

Olaydan önce kolluk kuvvetleri ile köylüler pazarlık yapmıştı. Köylülerin birkaç gün daha balık tutmalarına izin verildiği ancak köylülerden bazılarının bu teklifi kabul etmediği aktarılmıştı.  Tüm bunlardan sonra Sevan Gölü’nde devriye tekneleri çalışmalara başlamıştı.

20 Aralık’ta yaşanan olayla ilgili kitlesel holiganlık, görevlilere şiddet uygulamak suçlarından soruşturma başlatıldı. Gözaltına alınan 26 kişiden 25’i serbest bırakılırken bir kişi hapis cezası ile karşı karşıya. Olayın ardından balıkçılar balık tutmuyor ancak Noratuslular yasağa itiraz etmeye devam ediyor ve iş imkânları talep ediyor. Durum henüz çözüme kavuşmuş değil.

Sevan Gölü’nde, tarif edilemeyecek kadar büyük avlanma ve balık yumurtlama alanlarının tahrip edilmesi sonucu alabalıkların iki alt türünü kaybetmiş, bazı türler yok olmanın eşiğinde ve kerevit stokları neredeyse yok olmuş durumda.